کارت گرافیک (Graphic Card) از جمله کارت های توسعه است که وظیفه آن تولید و ارسال تصاویر خروجی به نمایشگر است. با نیویوز همراه باشید تا با شناخت کامل مشخصات کارت گرافیک و پیشنهاد بهترین کارت های گرافیک ماه بتوانیم خرید بهینه ای در این زمینه داشته باشیم.
نکته: سطح این مقاله از مبتدی تا پیشرفته است. به صورتی که موارد کلی و مهم جهت خرید در ابتدای مقاله و موارد پیشرفته تر و با جزئیات بالا برای علاقه مندان در انتهای مقاله ذکر شده اند. در صورتی که علاقه به مباحث تخصصی ندارید یا می خواهید با صرف زمان کم اطلاعات کلی جهت خرید بدست بیاورید از ابتدای مقاله شروع کرده و تا جایی که احساس نیاز می کنید ادامه دهید. اگر فقط به دنبال خرید کارت گرافیک برای سیستم خود هستید می توانید از بخش پیشنهاد بهترین کارت های گرافیک این ماه استفاده نمایید. امید است که با ارسال نظرات خود موجب کامل تر شدن مقاله شوید.
نحوهی نام گذاری:
سازندگان کارت گرافیک معمولاً محصولات خود را بر اساس قالب استانداردی نامگذاری میکنند که بدین صورت است:Manufacturer+GPU Brand+GPU+Series+Memory Capacity+Memory Type
نوع حافظه گرافیکی+ظرفیت حافظه گرافیکی+سری+مدل پردازنده گرافیکی+برند پردازنده گرافیکی+سازنده کارت گرافیک
برای نمونه:GIGABYTE + GeForce + GTX 980 Ti + G1 Gaming + 6GB + GDDR5
البته ممکن است محصولات سازنده های مختلف دارای پیشوند و یا پسوندهای دیگری هم باشند و یا فاقد برخی بخشها باشند اما فرم استاندارد؛ معمولاً به همین شکل است. برای نمونه گاهی اسم راهکار خنک سازی (نظیر Windforce 3x) نیز ذکر می شود.تعاریف پایه ای ضروری
قبل از هرچیزی مهمترین تعاریف ضروری برای خرید کارت گرافیک را معرفی می نماییم. در ابتدا باید بدانید که کارت گرافیک و چیپست کارت گرافیک دو مورد کاملا متفاوت هستند که در ادامه مقاله به تفصیل توضیح داده شده است ولی اکنون در همین حد اطلاع داشته باشید چیپست کارت گرافیک هسته اصلی پردازش تصاویر است و به همراه سایر قطعات الکترونیکی لازم برای پردازش مانند حافظه رم گرافیکی و … روی برد کارت گرافیک نصب می شوند.
در حال حاضر تمامی چیپست های کارت های گرافیک را دو شرکت AMD و NVIDIA تولید می کنند. این دو شرکت تنها مدل های جدید چیپست ها را تولید و سایر شرکت ها مانند ASUS ،MSI ،EVGA، گیگابایت و … این پردازنده های گرافیکی را از دو شرکت یاد شده خریداری کرده و روی برد های خود (همان کارت های گرافیک) نصب می کنند.
البته شرکت های NVIDIA و AMD زمانی که یک چیپست گرافیکی جدید طراحی و تولید می کنند، یک کارت گرافیک جدید نیز تولید می کنند و این چیپست را روی این برد نصب می کنند. به این کارت های گرافیک، کارت گرافیک مرجع می گویند. باقی شرکت ها ملزومات کارت مرجع را رعایت و در مشخصات ممکن مانند سیستم خنک کننده، سیستم توان دهی، پورت ها و … بر اساس تجربه و تحقیقات خود تغییراتی را ایجاد می کنند و کارت گرافیک اختصاصی خود را با هماهنگی دو شرکت اصلی طراحی و تولید و به بازار عرضه می کنند.
مشخص کردن کاربری و میزان بودجه
دو عامل کاربری سیستم و بودجه مهمترین عامل های انتخاب یک کارت گرافیک است. بنابراین در وهله اول کاربری سیستم خود را مشخص نمایید. کاربری یک سیستم می تواند یک یا ترکیبی از چند عنوان زیر باشد:
- استفاده عمومی، خانگی، اینترنت، تماشای فیلم و استفاده از نرم افزارهای آفیس
- استفاده از نرم افزارهای گرافیکی، بازی و گیمینگ
- استفاده از نرم افزارهای گرافیکی برداری مانند اتوکد، Civil3D و …
- استفاده از نرم افزارهای پردازش محور مانند SAP،SAFE،SOLID WORK و …
- استفاده از نرم افزارهای تولید محتوا و رندرینگ مانند ۳DMAX،MAYA،Premier و …
مورد اول همان استفاده عمومی و خانگی و … و مورد چهارم همان استفاده از نرم افزارهای پردازش محور نیازی به داشتن کارت گرافیک مستقل ندارند و با کارت های گرافیک مجتمع (در ادامه مقاله توضیح داده شده است) می توان این موارد را به راحتی اجرا کرد. حتی اگر هم می خواهید از کارت گرافیک مستقل استفاده نمایید در مورد چهارم طبق توصیه تجربی از یک کارت گرافیک با قیمت پایینتر از پردازنده استفاده نمایید. اما به یاد داشته باشید از آنجایی که روز به روز پردازندههای گرافیکی مجتمع قدرت پردازشی بیشتری مییابند، تهیه برخی کارتهای گرافیک نظیر GT 610، HD 5450، HD 6450 و دیگر کارتهای رده پایین عملاً هدر دادن پول است، چرا که برتری آن چنانی نسبت به پردازنده گرافیکی مجتمع ندارند. از این رو داشتن یک پردازنده مرکزی نظیر i3، i5، i7 و مشابه، شما را از خرید چنین کارتهای گرافیک ضعیف و قدیمی بینیاز میکند. برای این کاربری APUهای AMD معمولا مناسب و خوش قیمت هستند. برای کاربری های چند رسانه ای باز هم پردازندههای گرافیکی مجتمع پاسخگو خواهند بود اما اگر کارایی بهتری میخواهید کارتهایی نظیر R7 240، GT 630، GT 730 کارایی بهتری ارائه میکنند. البته کارتهای ذکر شده را میتوان برای کارهای دیگری نظیر گیمینگ با وضوح پایین و یا اجرای بازیهای قدیمی به خدمت گرفت اما خرید آنها توجیه زیادی ندارد و بهتر است که هزینه آن صرف خرید یک CPU قدرتمندتر و دارای پردازنده گرافیکی مجتمع بهتری شود.
مورد پنجم همان سیستم های تولید محتوا نیاز به کارت گرافیک دارند ولی نه قدرتمندتر از پردازنده در این سیستم ها بار پردازشی پردازنده و کارت گرافیک تقریبا یکسان است و هر دو قطعه پردازش سنگینی انجام می دهند. بنابراین طبق توصیه تجربی از یک کارت گرافیک تقریبا هم قیمت پردازنده استفاده نمایید.
مورد دوم همان استفاده از نرم افزارهای گرافیکی و گیمینگ بیشترین پردازش را به کارت گرافیک تحمیل می کنند. در این سیستم ها شروع انتخاب قطعات سیستم با انتخاب کارت گرافیک همراه است زیرا قلب تپنده یک سیستم گیمینگ نه پردازنده آن بلکه کارت گرافیک است. یکی از اصلیترین عوامل تعیین کننده در انتخاب کارت گرافیک برای گیمینگ، وضوح تصویری است که در آن بازیهای خود را اجرا میکنید. وضوح تصویر بالاتر معمولاً بار پردازشی بیشتری را بر پردازنده گرافیکی وارد میکند و هم زمان حافظه گرافیکی بیشتری نیز میطلبد. از این رو با بالا رفتن وضوح تصویر، به کارت قدرتمندتر و با پهنای باند حافظه بیشتری نیاز دارید. از دیگر عوامل انتخاب کارت گرافیک نرخ فریم دهی است. برای اجرای روان بازیها، کارت گرافیک میبایست در هر ثانیه تعداد مناسبی فریم را رندر و به نمایش بگذارد. البته بر سر مقدار قبول آن اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد اما میتوان گفت که زیر ۳۰ فریم بر ثانیه، بازی روان و طبیعی نخواهد بود. هم زمان بسیاری از گیمرها ۶۰ فریم را یک استاندارد میدانند. در انتخاب کارت گرافیک برای کاربری گیمینگ طبق توصیه تجربی بهتر از قیمت کارت گرافیک تقریبا یک و نیم برابر قیمت پردازنده باشد.
مورد سوم همان نرم افزارهای گرافیکی برداری مانند مورد دوم بار پردازشی بروی کارت گرافیک است اما در این سیستم ها باید از کارت های گرافیک مخصوص به خود استفاده نمایید. مانند سری Quadro شرکت Nvidia. محدوده قیمتی این کارت ها نیز مانند مورد دوم است.
پس از تعریف کاربری سیستم مهمترین عامل در خرید کارت گرافیک بودجه معین شده برای خرید است. زیرا هرچه بودجه بیشتری (البته سقف بهینه بودن دارد)صرف خرید کارت گرافیک نمایید نرم افزارها یا بازی های شما روان تر اجرا خواهند شد و همچنین مدت زمان بیشتری میتوانید از سیستم خود با راندمان بالا استفاده نمایید. در صورت محدود بودن بودجه نیز می توانید تمامی موارد کاربری فوق را با انتخاب یک کارت گرافیک متناسب با بودجه خود توسط همین مقاله در قسمت معرفی بهترین کارت های گرافیک ماه انتخاب نمایید.
راهنمای خرید کارت گرافیک با استفاده از بنچمارک
یکی از موثرترین راهها برای مقایسه کارت گرافیک بنچمارک است. بنچمارک به شما نخواهد گفت که سرعت یک کارت گرافیک برای یک بازی یا برنامه چقدر است اما اگر بین خرید دو کارت گرافیک مردد هستید می توانید با خواندن نتایج بنچمارک قدرت دو کارت گرافیک را مقایسه نمایید و با توجه به اختلاف قیمت آنها انتخاب خود را انجام دهید.
نمونه: هم اکنون بین خرید دو کارت گرافیک GTX 1070 8GB و GTX 1060 6GB مردد هستیم. قیمت کارت MSI 1070 8GB Gaming X هم اکنون ۵ میلیون تومان و MSI 1060 6GB Gaming X هم اکنون ۳ میلیون ۵۰۰ هزار تومان است. با استفاده از سایت Userbenchmark بنچمارک دو کارت بالا را قرائت می کنیم. کارت ۱۰۷۰ متوسط بنچمارک کارت ۱۰۷۰ مقدار ۹۸٫۴ و کارت ۱۰۶۰ مقدار ۷۰٫۹ است. قیمت کارت ۱۰۷۰ مقدار ۴۳ درصد بیشتر و راندمان آن ۳۹ درصد بالاتر از کارت ۱۰۶۰ است. در صورتی که این درصد راندمان بالاتر باشد توصیه به خرید کارت ۱۰۷۰ خواهد بود و در صورتی که درصد راندمان با اختلاف زیادی پایین تر باشد خرید ۱۰۷۰ توصیه نمی شود. در این مثال با توجه به نزدیک بودن درصد راندمان و قیمت به یکدیگر توصیه می شود در صورت تامین بودجه کارت ۱۰۷۰ را تهیه نمایید.
ترکیب پردازنده و کارت گرافیک
در سیستم های مخصوص گیمینگ برای تمام بازیها و تمام تنظیمات و حتی گاهی اوقات قویترین کارتهای گرافیکی، همیشه نیازی به استفاده از قویترین پردازندههای بازار نیست. پیشنهاد بهترین کارت گرافیک های این ماه همین مقاله APU-های AMD در پایینترین رده برای سیستمهای مناسب بازی با گرافیک مجتمع توصیه شدهاند و به تدریج که بودجه افزایش پیدا میکند، از پردازندههای Core i3 در کنار کارتهای گرافیک رده پایین و رده میانی مثل GTX 1050 Ti و GTX 1060 بهرهگیری شده است تا بهترین ترکیب قطعات با ارائهی بهترین نرخ فریم در بازیهای جدید به دست آید. سیستم رده بالا هم حداقل با مدلهای Core i5 توصیه شدهاند و کارتهای گرافیکی GTX 1070 و GTX 1080 را در بر گرفتهاند. سرانجام در مقالهی پایانی هم پردازندههای Core i7 در کنار پرچمدارهای فعلی گرافیک دنیا یعنی GTX 1080 Ti به عنوان گزینههای منتخب برای بازی معرفی شدهاند. (در زمان نگارش این مقاله کارت گرافیکهای RTX 2080 Ti و RTX 2080 و RTX 2070 شرکت انویدیا معرفی شدهاند ولی عرضه جهانی نشدهاند)
در اینجا قصد داریم قطعات توصیه شده در هر ردهی بودجهای را با چیدمانی تازه و بر اساس کارت گرافیک و پردازندهی متناسب با آن فهرست کنیم تا همان اطلاعات در قالبی متفاوت و با تمرکز بر پیوند دو قطعهی اصلی و تاثیرگذار در پیسیهای مخصوص بازی قابل گزینش و ارزیابی باشند:
رده بودجه ای | پردازنده | کارت گرافیک |
---|---|---|
پایین | Intel Core i3-7100 | GeForce GTX 1050Ti |
متوسط | Intel Core i3-8100 | GeForce GTX 1060 |
متوسط | AMD Ryzen 5 1500X | GeForce GTX 1060 |
بالا | Intel Core i5 8400 | GeForce GTX 1070 |
بالا | AMD Ryzen 5 1600 | GeForce GTX 1070 |
بالا | Intel Core i5 8600K | GeForce GTX 1070 |
حرفه ای | Intel Core i5 8600K | GeForce GTX 1080 |
حرفه ای | AMD Ryzen 7 1700 | GeForce GTX 1080 |
حرفه ای | Intel Core i7 7700K | GeForce GTX 1080 |
حرفه ای | Intel Core i7 8700K | GeForce GTX 1080 Ti |
در هر ردهی بودجهای ابتدا بهترین کارت گرافیک از بین گزینه های مطرح با نسبت قیمت به راندمان بالا در آن رده انتخاب میشود و در اقدام بعدی هم بهترین پردازنده با توجه به قیمت و بالاترین راندمان در گسترهی متنوعی از بازیهای بررسی شده انتخاب و توصیه میشود. دقت داشته باشید که بهترین پردازنده در هر ردهی بودجهای الزاما قویترین پردازنده از نظر تعداد هستهها و قدرت اسمی در بنچمارکها نیست و توان بالای پردازش موازی در برنامههای محاسباتی یا ویدیویی هم صرفا به معنای راندمان بهتر در بازیها تعبیر نخواهد شد.
کیفیت کارت های تولیدی تفاوت چندانی ندارد
در انتخاب کارتهای گرافیک میان سازندگان مختلف، خیلی حساسیت به خرج ندهید، معمولاً درمدلهای با پردازنده و حافظه یکسان اختلاف کارایی خیلی محسوس نیست، مگر در مواردی که قصد اورکلاک کارت (در ادامه مقاله توضیح داده شده است) را داشته باشید.
فریب گفته فروشندگان در تعریف و تمجید از برخی سازندگان و یا تخریب برخی دیگر را نخورید، هیچ “سازنده بد” و یا “بی کیفیتی که زود خراب میشود”، وجود ندارد. کلیه کارتهای گرافیک با هماهنگی انویدیا و AMD تولید میشوند و میبایست همه آنها از شرایط لازم برخوردار باشند تا اجازه فروش پیدا کنند. اگر خواهان کارایی بالاتر اما بدون دردسر و نگرانی از اورکلاکینگ هستید، مدلهای سفارشی با فرکانس پیش فرض بالاتر یا همان مدلهای از پیش اورکلاک شده را انتخاب کنید. این کارت ها معمولا با پسورد O یا OC عرضه می شوند. پردازندههای گرافیکی رده پایین و میان رده نظیر GTX 750 ،GTX 750 Ti ،GTX 950 ،GTX 960 و RX 470 واقعاً به خنک کنندههای بزرگ و سه فن نیاز ندارند، اگر اختلاف قیمتها زیاد بود، از خرید مدلهای با خنک کننده حرفهای پرهیز کنید.
میزان مصرف انرژی و حرارت تولیدی: یکی دیگر از مشخصات مهم و تاثیر گذار پردازندههای گرافیکی توان حرارتی یا TDP است. این مقدار بر اساس وات بیان میشود و افزون بر نشان دادن حداکثر توان مصرفی پردازنده گرافیکی، میزان حرارت تولید شده را نیز نشان میدهد. TDP از لیتوگرافی، فناوری ساخت، تعداد ترانزیستورهای بکار رفته در تراشه و معماری آن تاثیر می پذیرد. از این رو TDP پایینتر به معنای خنکتر بودن و مصرف کمتر انرژی است. نسلهای جدید معمولاً نسبت به نسلهای پیشین توان حرارتی کمتری دارند و از این رو پردازندههای گرافیکی جدید، بهره وری بالاتری از انرژی دارند و خنکتر و کم مصرفتر هستند. با توجه به TDP کارت گرافیک و مصرف دیگر اجزای کامپیوتر، میبایست از کافی بودن توان منبع تغذیه مطمئن شد. حداقل پاوری که بتواند یک کارت گرافیک را تغذیه کند ۳۵۰ وات است. در جدول ذیل منبع تغذیه پیشنهادی برای کارت های گرافیک پر مصرف آورده شده است ولی جهت اطمینان بیشتر می توانید با مراجعه به سایت Outervision توان مناسب کامپیوتر خود را محاسبه کنید.
چیپ کارت گرافیک | منبع تغذیه (PSU) پیشنهادی (وات) |
---|---|
GTX TITAN Z | ۷۵۰ |
R9 Fury X | ۶۵۰ |
R9 Fury | ۶۲۰ |
GTX TITAN X | ۶۰۰ |
GTX TITAN BALCK | ۶۰۰ |
GTX 1080 Ti | ۶۰۰ |
GTX 1080 | ۵۲۰ |
GTX 1070 | ۵۰۰ |
GTX 1060 | ۴۵۰ |
GTX 980 Ti | ۶۰۰ |
GTX 980 | ۵۲۰ |
GTX 970 | ۵۰۰ |
انواع روش های استفاده از پردازنده گرافیکی
زمانی اصلی ترین هدف کارتهای گرافیک خروجی گرفتن تصویر بود و اغلب محاسبات پردازشی توسط پردازنده مرکزی (CPU) انجام میشد. اما امروزه این مسئله بکلی منتفی شده است و با ورود پردازنده گرافیکی ادغام شده یا مجتمع که بعضاً از آن به عنوان آنبورد (on-board) یاد میکنند، دیگر برای خروجی گرفتن تصویر و انجام امور پردازشی مربوط به آن، نیازی به کارت گرافیک مستقل نیست و میتوان از پردازنده گرافیکی تعبیه شده برای این کار بهره گرفت.
همانطور که در دو تصویر بالا مشاهده کردید پردازندههای گرافیکی به دو صورت مجتمع (ادغام شده) و مستقل استفاده میشوند. روش ادغام پردازنده گرافیکی (Integrated) به عنوان یک روش جایگزین برای استفاده از یک کارت گرافیک است. در این روش میتوان پردازنده گرافیکی را به مادربرد (Motherboard) یا واحد پردازنده مرکزی (CPU) منتقل کرد. به هر دو روش ادغام کردن گرافیک (Integrated) میگویند. پیادهسازیهای مبتنی بر مادربرد گاهی معمولا به نام <<گرافیک on-board>> نامیده میشود. در حالی که پیادهسازیهای مبتنی بر واحد پردازنده مرکزی <<APU>> نامیده میشوند. تقریباً تمام مادربردهای دسکتاپ با گرافیک مجتمع اجازه میدهد تا پردازنده گرافیکی ادغام شده در بایوس غیر فعال شوند. این مادربردها دارای یک اسلات مخصوص کارت گرافیک از نوع PCI یا (PCI Express (PCI-E برای اضافه کردن کارت گرافیک با کارایی بالا به جای گرافیک مجتمع شده هستند.
هر کدام از روش های استفاده از پردازنده گرافیکی به صورت مستقل و مجتمع خصوصیات خاص به خودش را دارد و کاربر با توجه به این موارد باید انتخاب مناسب به کارکرد خود را انجام دهد.
ویژگی | گرافیک مستقل | گرافیک مجتمع |
---|---|---|
قدرت پردازشی | قدرت بیشتر | قدرت کمتر |
قیمت | قیمت بیشتر | قیمت کمتر |
مصرف برق | مصرف برق بیشتر | مصرف برق کمتر |
امکان تعویض | به راحتی قابل تعویض | غیر قابل تعویض |
دفع گرمایی | راه کارهای مستقل و بهینه برای خنک کنندگی | استفاده از خنک کننده پردازنده |
سایر | استفاده از منابع مستقل جهت پردازش | استفاده از حافظه رم به عنوان حافظه گرافیکی |
پیشنهاد بهترین کارت های گرافیک این ماه
بودجه: تا ۱،۳۰۰،۰۰۰ کاربری: مصارف عمومی تا گیمینگ تفننی
پردازندههای جدید Ryzen 3 2200G و Ryzen 5 2400G با گرافیک مجتمع VEGA معرفی و عرضه شدهاند و با توجه به توانایی خوبی که در اجرای بازیهای جدید با کیفیت و راندمان متوسط دارند، آنها را در فهرست پیشنهادی قرار دادیم.
Ryzen 5 2400G دارای چهار هسته پردازشی فیزیکی با توانایی اجرای هم زمان هشت Thread با فرکانس پایه ۳٫۶۰ گیگاهرتز و فرکانس بوست ۳٫۹۰ گیگاهرتز است. این پردازنده دارای دو مگابایت حافظه کش سطح دوم (۵۱۲ کیلوبایت به ازای هر هسته) و ۴ مگابایت حافظه کش سطح سوم مشترک بین همه هستهها است. پردازنده گرافیکی Radeon Vega 11 بکار رفته، دارای ۷۰۴ پردازنده جریانی با فرکانس ۱۲۵۰ مگاهرتز است. این پردازنده دارای کنترلر حافظه DDR4 دو کاناله با توانایی پشتیبانی از فرکانس ۲۹۳۳ مگاهرتز است. Ryzen 3 2200G گونه ارزانتر و البته ضعیفتر مدل قبلی است. این پردازنده نیز دارای چهار هسته پردازشی است اما خبری از فناوری SMT نیست. فرکانس پایه هسته ۳٫۵۰ گیگاهرتز و فرکانس بوست آن ۳٫۷۰ گیگاهرتز است. حجم حافظه کش با مدل قبلی برابر است. افزون بر فقدان فناوری SMT، پردازنده گرافیکی مجتمع این مدل ضعیفتر است و ۵۱۲ پردازنده جریانی با فرکانس ۱۱۰۰ مگاهرتز دارد.
پیشنهاد اول: استفاده از Ryzen 3 2200G به همراه ۸GB حافظه رم DDR4 2400 (قیمت پردازنده در تاریخ نگارش: ۹۲۰،۰۰۰ تومان)
از این پردازنده نمیتوان انتظار بالایی داشت، اگر دیدن فیلمهایی با کیفیت بالا، گشت و گذار در اینترنت، کار با ایمیل یا ویرایش و کار با اسناد مدنظر شما باشد این سیستم میتواند نیاز شما را برآورده کند. به دلیل قیمت مناسب این APU و همچنین بازده بالای گرافیکی نسبت به سایر APU ها این پردازنده را به عنوان اولین پیشنهاد مطرح می کنیم.
پیشنهاد دوم: استفاده از Ryzen 5 2400G به همراه ۸GB حافظه رم DDR4 2400 (قیمت پردازنده در تاریخ نگارش: ۱،۴۸۰،۰۰۰ تومان)
مزیت این رده پردازندهها نه در سرعت پردازش آنها، بلکه در قدرت پردازنده گرافیکی مجتمع شده در آن است که نه تنها از گرافیک پردازندههای همردهی اینتلی خود بسیار بیشتر بلکه قدرت آن در صورت استفاده از حافظه رم مناسب از کارت GT 1030 بیشتر خواهد بود. البته سخت است که بتوان قدرت گرافیکی در این سطح را برای تمام بازیهای مطرح پیسی مناسب تعبیر کرد، اما چون انتخاب قطعات در این ردهی قیمتی استفاده از گرافیک Onboard توجیه بیشتری دارد، به عنوان یک پیشنهاد مطرح کردیم. انتخاب پردازندهای که گرافیک مجتمع آن قویتر از مدلهای مشابه باشد، تیری است که میتوان با آن دو هدف را نشانه گرفت. استفاده از دو ماژول رم ۴ گیگابایتی هم کمترین توصیهی ممکن برای استفاده در سیستم عاملهای امروزی و اجرای یک یا دو برنامهی کاربردی بصورت همزمان است، اما با توجه به تفاوت قیمت کیتهای ۸ و ۱۶ گیگابایتی، صرفه با خرید کیتهای دوتایی ۱۶ گیگابایتی است. در مورد فرکانس کاری رم منتخب هم بهتر است یادآوری کنیم که در صورت به کارگیری ماژول های سریعتر، راندمان گرافیک مجتمع نیز به همان نسبت بالاتر خواهد رفت و این یکی از خصیصههای خوب پردازندههای رایزن سری G است. *گفتنی است که همین سیستم رده پایین را هم میتوان با اضافه کردن کارت گرافیکی مجزا برای بازی با تنظیمات پایین یا برنامههای ویرایش گرافیکی مثل فتوشاپ توانمندتر کرد. البته چون در سیستم ما پردازندهی ساخت AMD استفاده کردهایم با خرید یکی از کارتهای گرافیکی ساخت AMD و فعال کردن فناوری CrossFire میتوان گرافیک مجتمع در این APU را با قدرت گرافیکی کارت مجزا یکپارچه کرد و راندمان بالاتری گرفت. برای بازی قیمتی تا ۱،۲۰۰،۰۰۰ تومان می توان دو کارت گرافیک جهت یکپارچه سازی با پردازنده های رایزن پیشنهاد کرد. پیشنهاد اول استفاده از XFX-R7-240-4GB با قیمت ۶۲۰،۰۰۰ تومان، پیشنهاد دوم استفاده از ASUS-MINI-R7360-2G با قیمت ۸۹۵،۰۰۰ تومان و اگر خواهان قدرتی بالاتر هستید پیشنهاد سوم ASUS RX550-4G GDDR5 با برچسب قیمتی ۱،۱۹۵،۰۰۰ تومان خواهد بود.
پیشنهاد سوم: استفاده از MSI GEFORCE GTX 1050 2GT OC حدود قیمت: ۱،۳۰۰،۰۰۰ تومان
با این بودجه سراغ یکی از محصولات انویدیا رفته ایم. GeForce GTX 1050 یک کارت گرافیک رده معمولی مبتنی بر پردازنده گرافیکی GP107 و ریز معماری Pascal است. این محصول قدرت کافی برای اجرای بازی های سبک MOBA در وضوح HD و Full-HD را داراست.
دارای ۶۴۰ هسته CUDA در قالب ۵ واحد SM، تعداد ۴۰ واحد TMU،تعداد ۳۲ واحد ROP و ۲ گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 با رابط ۱۲۸ بیتی است. فرکانس پایه هسته ۱۳۵۴ مگاهرتز، فرکانس بوست هسته ۱۴۵۵ مگاهرتز و فرکانس حافظه ۷٫۰۰ مگاهرتز است. توان طراحی گرمایی این محصول تنها ۷۵ وات است و در طراحی منطبق بر مشخصات مرجع به کانکتور تغذیه مجزا نیاز نیست. با اینکه GTX 1050 نسبتاً کارایی خوبی در ازای پولی که صرف می کنید ارائه می کند، اما توصیه می شود به جای خرید مدل های گران قیمت آن، سراغ GTX 1050 Ti بروید که ضمن ارائه کارایی بهتر، به ۴ گیگابایت حافظه ویدیویی مجهز است.
پیشنهاد چهارم: استفاده از ASUS Phoenix-GTX-1050-Ti-4GB حدود قیمت: حدود ۱،۷۰۰،۰۰۰ تومان
با این بودجه می توانید آخرین کارت گرافیک میان رده انویدیا را تهیه کنید. GeForce GTX 1050 Ti یک انتخاب بسیار خوب برای گیمینگ در وضوح Full HD و اجرای جدیدترین بازی های روز با جزئیات تا متوسط است. این کارت گرافیک نیز بر پایه ریزمعماری Pascal انویدیا و فناوری ساخت ۱۴ نانومتری است.
GeForce GTX 1050 Ti دارای ۷۶۸ هسته CUDA در قالب ۶ واحد SM،تعداد۴۸ واحد TMU،تعداد ۳۲ واحد ROP و ۴ گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 با رابط ۱۲۸ بیتی است. فرکانس پایه هسته ۱۲۹۰ مگاهرتز و فرکانس بوست هسته ۱۳۹۲ مگاهرتز است. فرکانس حافظه ۷٫۰۰ گیگاهرتز است و پهنای باند حافظه ۱۱۲ گیگابایت بر ثانیه را ارائه می کند. توان طراحی گرمایی این کارت تنها ۷۵ وات است و در طراحی مرجع به کانکتور تغذیه مجزا نیاز نیست.
پیشنهاد پنجم: استفاده از ASUS DUAL-GTX1060-O3G GDDR5 حدود قیمت: ۲،۷۵۰،۰۰۰
مدل ۳ گیگابایتی GeForce GTX 1060 انویدیا گزینه خوبی برای بازی است. این کارت گرافیک کم مصرف، بهینه و یک انتخاب بسیار خوب برای گیمینگ ۱۰۸۰P است.
مدل ۳ گیگابایتی GeForce GTX 1060 مبتنی بر پردازنده گرافیکی GP106 با فناوری ساخت ۱۶ نانومتری بوده و دارای تعداد ۱۱۵۲ واحد سایه زنی یا هسته CUDA، تعداد ۷۲ واحد TMU و ۴۸ واحد ROP می باشد. توان طراحی گرمایی این پردازنده گرافیکی ۱۲۰ وات است. در نظر داشته باشید GTX 1060، مدل ۶ گیگابایتی نیز دارد که افزون بر حجم بیشتر حافظه گرافیکی، در مورد پردازنده گرافیکی نیز تفاوت هایی دارد و مدل ۶ گیگابایتی پردازنده قویتری دارد. بنابراین اگر بودجه شما این امکان را به شما می دهد، بدون کوچکترین تردیدی سراغ مدل ۶ گیگابایتی آن بیشتر بروید.
پیشنهاد ششم با همان قیمت: استفاده از ASUS EX-RX570-O4G
همانند مدل قبل کم مصرف و تقریبا پر قدرت محسوب می شود. AMD Radeon RX 570 بر پایه ریزمعماری Polaris و فناوری ساخت ۱۴ نانومتری FinFET است. کارت های گرافیک RX 570 به راحتی بازی های روز را با جزئیات بالا و نرخ فریم دهی مطلوب اجرا می کنند.
Radeon RX 570 مبتنی بر پردازنده گرافیکی Polaris 20 XL با فناوری ساخت ۱۴ نانومتری بوده و دارای تعداد ۲۰۴۸ واحد سایه زنی یا پردازنده جریانی، تعداد ۱۲۸ واحد TMU و ۳۲ واحد ROP است. توان طراحی گرمایی این پردازنده گرافیکی ۱۲۰ وات است.
پیشنهاد هفتم: استفاده از Zotac GeForce GTX 1060 AMP! Edition 6GB حدود قیمت: ۳،۰۰۰،۰۰۰ تومان
کارت گرافیک ۶ گیگابایتی GTX 1060 نه تنها بازی های روز را با جزئیات خوب در وضوح Full HD با نرخ فریم دهی تا ۶۰ فریم اجرا می کند، بلکه می توان آخرین بازیها را در وضوح ۲۵۶۰×۱۴۴۰ پیکسل با نرخ فریم دهی حداقل ۳۰ فریم بر ثانیه اجرا کرد. این کارت گرافیک از ۶ گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 بهره میبرد که پهنای باند حافظه ۱۹۲ گیگابایت بر ثانیه را فراهم میکند.
مدل ۶ گیگابایتی GeForce GTX 1060 مبتنی بر پردازنده گرافیکی GP106 با فناوری ساخت ۱۶ نانومتری بوده و دارای تعداد ۱۲۸۰ واحد سایه زنی یا هسته CUDA،تعداد ۸۰ واحد TMU و ۴۸ واحد ROP است. توان طراحی گرمایی این پردازنده گرافیکی ۱۲۰ وات است.
پیشنهاد هشتم: استفاده از MSI RADEON RX 580 ARMOR 8G OC حدود قیمت: ۳،۱۰۰،۰۰۰
با این بودجه می توانید مدل ۸ گیگابایتی AMD Radeon RX 580 یا مدل ۶ گیگابایتی GeForce GTX 1060 انویدیا را برای اجرای بازی های روز با سطح تنظیمات متوسط تا بالا در وضوح تصویر Full HD تهیه کنید.
AMD Radeon RX 580 مبتنی بر پردازنده گرافیکی Polaris 20 XTX با فناوری ساخت ۱۴ نانومتری بوده و دارای تعداد ۲۳۰۴ واحد سایه زنی یا پردازنده جریانی، ۱۴۴ واحد TMU و ۳۲ واحد ROP است. توان طراحی گرمایی این پردازنده گرافیکی ۱۸۵ وات است.
پیشنهاد نهم: استفاده از EVGA GTX 1070 FTW GAMING ACX 3.0 8GB حدود قیمت: ۳،۸۰۰،۰۰۰ تومان
اگر تصمیم گرفته اید تا یک کارت گرافیک یگانه با کارایی بالا برای اجرای هرچه غنی تر بازی ها تهیه کنید، GeForce GTX 1070 همانی است که به دنبال آن هستید.GTX 1070 گونه تقلیل یافتهای از GTX 1080 است. در حقیقت انویدیا با تقلیل تعداد هستههای CUDA، تعداد واحدهای TMU و کاهش فرکانس پردازشی، از همان پردازنده گرافیکی بکار رفته در GTX 1080، محصول دیگری به نام GTX 1070 خلق کرده است. کارتهای گرافیک مبتنی بر GTX 1070 دارای ۸ گیگابایت حافظه GDDR5 با رابط ۲۵۶ بیتی هستند. کارتهای گرافیک GTX 1070 بازی های روز را در وضوح Full HD می بلعند و می توانید برای وضوح بالاتر نیز روی آن حساب کنید. GeForce GTX 1070 مبتنی بر تراشه GP104 با فناوری ساخت ۱۶ نانومتری بوده و دارای تعداد ۱۹۲۰ واحد سایه زنی یا هسته CUDA،ا۱۲۰ واحد TMU و ۶۴ واحد ROP می باشد. توان طراحی گرمایی این این پردازنده گرافیکی ۱۵۰ وات است.
پیشنهاد دهم:استفاده از ASUS ROG STRIX-GTX1080-8G-GAMING حدود قیمت: ۵،۲۰۰،۰۰۰ تومان
اگر با این بودجه خواهان اجرای بازی ها با حداکثر جزئیات و نرخ فریم دهی بالا هستید، انتخاب بهتری از GeForce GTX 1080 وجود ندارد. کارت گرافیک GTX 1080 قادر به اجرای بازی ها در وضوح تصویر های بالا است.
GeForce GTX 1080 مبتنی بر پردازنده گرافیکی GP104 با لیتوگرافی ۱۶ نانومتری بوده و دارای تعداد ۲۵۶۰ واحد سایه زنی یا هسته CUDA،تعداد ۱۶۰ واحد TMU و ۶۴ واحد ROP است. توان طراحی گرمایی این پردازنده گرافیکی ۱۸۰ وات است.
* هرچند در تاریخ نگارش کارت Inno3D iChill GTX 1080 X3 8GB نیز در بازار با قیمت ۴،۸۴۰،۰۰۰ تومان به فروش می رسد و می تواند در این رده قیمتی انتخاب شود اما به دلیل آپدیت سریع درایور توسط شرکت ASUS و خدمات بهتر گارانتی کارت فوق پیشنهاد می گردد.
در نهایت پیشنهاد یازدهم: استفاده از Zotac GTX 1080 Ti AMP Extreme Core Edition 11GB حدود قیمت: ۷،۰۰۰،۰۰۰ تومان
سرانجام اگر تصمیم گرفته اید تا فریم ها را به سرحد جنون برسانید و سیستم خود را برای بازی های آینده تجهیز کنید؛ انتخاب بهتری از GeForce GTX 1080 Ti وجود ندارد. این کارتهای گرافیک در وضوح تصویرهای بالا و به ویژه ۴k عملکرد بسیار خیره کننده ای دارد. GTX 1080 Ti از ۱۱ گیگابایت حافظه ویدئویی GDDR5X با رابط ۳۵۲ بیتی بهره می برد.
GeForce GTX 1080 Ti مبتنی بر پردازنده گرافیکی GP102-350-K1-A1 با لیتوگرافی ۱۶ نانومتری بوده و دارای تعداد ۳۵۸۴ واحد سایه زنی یا هسته CUDA،۲۲۴ واحد TMU و ۸۸ واحد ROP است. توان طراحی گرمایی این پردازنده گرافیکی ۲۵۰ وات است.
سایر مشخصات
رابط های برنامه نویسی(API):
برای ترسیمات گرافیکی؛ پردازنده گرافیکی از کتاب خانههای برنامه نویسی استفاده میکند که از معروفترین آنها میتوان به DirectX اشاره کرد. پشتیبانی از رابطهای برنامه نویسی متعدد یک مزیت محسوب میشود اما از آنجایی که این کتابخانههای برنامه نویسی همواره به روز و نسخههای جدیدی از آنها عرضه میشود، ممکن است که پردازنده گرافیکی از همه آنها و یا جدیدترینها پشتیبانی نکند. از این رو باز هم توصیه میشود که به سراغ پردازندههای گرافیکی بروید که حداکثر یک سال از زمان معرفی آنها میگذرد.
فناوری های مورد پشتیبانی:
سازندگان پردازندههای گرافیکی معمولاً فناوریهای نرم افزاری را نیز ارائه میکنند که از دست میتوان به FreeSync، G-SYNC، و TressFX اشاره کرد. سازندگان پردازندههای گرافیکی در ارائه این فناوریها برای محصولات مختلف، همواره سیاست گذاریهای خاصی را اعمال کنند. از این رو ممکن است که برخی فناوریها صرفاً به نسلها و محصولات خاصی و بدون لحاظ قیمت محدود شود. از این رو تهیه محصولات جدیدتر میتواند با شانس بیشتری برای برخورداری از فناوریهای آتی همراه باشد. در زیر لیست فناوریهای ارائه شده از سوی هر دو انویدیا و AMD آمده است.
NVIDIA | AMD |
---|---|
SLI | CrossFire |
۳D Vision Surround | Eyefinity |
۳D Vision | HD3D |
GPU Boost 2.0 | Overdrive |
Hairworks | TressFX |
G-Sync | FreeSync |
NVLink | Mantle |
Physx | AMP |
MFAA | TrueAudio |
TXAA | LiquidVR |
OPTIX | |
VXGI | |
DSR |
ASIC quality یا کیفیت تراشه:
احتمالاً ASIC quality را در مورد کارتهای گرافیک از زبان افراد مختلفی شنیدهاید، اما به راستی ASIC quality چیست و چه اهمیتی دارد؟ در دل تراشهها از جمله پردازندههای گرافیکی (GPU)، قطعه سیلیکونی قرار دارد که اجزای الکترونیکی تراشه بر روی آن قرار گرفتهاند. در هنگام ساخت، تعداد زیادی از آنها از یک قطعه سیلیکونی ساخته و سپس برش داده میشوند و هریک از آنها یک تراشه کامل است. از یک ورقه سیلیکونی، دهها و حتی صدها تراشه ساخته میشود. ویفرهای سیلیکونی که از آنها تراشهها ساخته میشوند، دایرهای شکل بوده و اجزای تراشهها بر روی آنها قرار میگیرند. اما کیفیت تراشه یا ASIC quality چیست؟
همانطور که گفته شد، هنگام ساخت تراشهها، بر روی یک ویفر سیلیکونی دایرهای شکل، چندین تراشه قرار میگیرد، یا به عبارتی از هر قطعه، چندین تراشه ساخته میشود، بر اساس تجربه و بررسیهای مختلف، تراشههایی که در بخش مرکزیتر این قطعه قرار دارند، کیفیت بهتری نیز دارند. برای درک بهتر این مسئله، یک چاپگر معمولی را در نظر بگیرید؛ فرض کنید که نوشتههای وسط برگههایی که چاپ میشوند، کیفیت بهتری نسبت به حاشیههای آن دارند و هر چه که از وسط برگهها فاصله بگیریم و به حاشیههای آن نزدیک شویم، کیفیت نوشتهها کاهش یابد. در ساخت تراشه نیز چنین است و هرچه که از هسته ویفر سیلیکونی فاصله میگیریم، کیفیت تراشه کاهش مییابد.
برای کیفیت تراشهها یک حداقل مشخص وجود ندارد اما در هنگام ساخت تراشهها، در صورتی که کیفیت تراشه نهایی کمتر از یک مقدار مشخص باشد، مورد استفاده قرار نمیگیرد. اما کیفیت تراشه چه اهمیتی دارد؟ میتوان گفت که هرچه کیفیت تراشه بالاتر باشد، بهتر است، اما نه لزوماً. کیفیت تراشه بیشتر در اورکلاکینگ اهمیت مییابد و گاهاً دیده میشود که یک اورکلاکر، دهها و حتی صدها کارت گرافیک را برای دستیابی به تراشهای با کیفیت بالا، تست میکند. اما اهمیت خود ASIC quality در چیست؟
کیفیت پایین: هرچه که کیفیت تراشه پایینتر باشد، برای پایدار شدن ولتاژ بیشتری میطلبد و همزمان انرژی بیشتری مصرف میکند. همچنین پتانسیل اورکلاکینگ آن با خنک کنندههای معمولی (بادی/ایر) پایینتر است. بنابراین زیاد نمیتوان آن را با خنک کننده خود کارت گرافیک اورکلاک کرد. تراشه های با ASIC quality پایین، پتانسیل اورکلاکینگ بالاتری تحت نیتروژن مایع و آب دارند اما با خنک کننده های معمولی، پتانسیل اورکلاکینگ پایین تری دارند. کیفیت بالا: هرچه که کیفیت تراشه بالاتر باشد، با ولتاژ کمتری پایدار میشود انرژی کمتری نیز مصرف میکند. این دو باعث میشوند تا تراشه پتانسیل اورکلاکینگ بالاتری داشته باشد. بنابراین تراشههای با ASIC quality بالا، برای کسانی که مایل به اورکلاک آن باشند، مطلوبتر است. با خواندن توضیحات فوق احتمالاً همه ما خواهان کارتهای گرافیک با بالاترین کیفیت تراشه هستیم، اما چگونه متوجه شویم که کیفیت ASIC quality کارت چقدر است؟ تقریباً هیچ راهی بجز استفاده از نرم افزار GPU-Z و یا اورکلاک عملی، برای سنجش کیفیت تراشه کارت گرافیک در هنگام خرید وجود ندارد. بنابراین ممکن است که دو نمونه کارت گرافیک از یک مدل واحد تهیه کنید اما کیفیت تراشه آنها تا ۲۰ درصد و حتی بیشتر تفاوت داشته باشد.
اما در این میان، با توجه به تمایل طیبعی کاربران برای تراشههای با کیفیت بالا، برخی سازندگان در سریهای خاصی از محصولات خود، تراشهها را دست چین میکنند و تراشههایی که کیفیت آنها از حداقل تعیین شده کمتر باشد، مورد استفاده قرار نمیگیرد و یا در سریهای دیگری استفاده میشود. فناوری GPU Gauntlet کمپانی گیگابایت، نمونهای از دست چین تراشههای باکیفیت است، یا EVGA در کارتهای مخصوص اورکلاکینگ، تنها از تراشههای باکیفیتتر استفاده میکند. در حالی که کیفیت بالاتر تراشه برانگیزنده به نظر میرسد، اما لزوماً بهتر نیست. اگر قصد اورکلاک کارت گرافیک خود را نداشته باشید، عملاً ASIC quality نباید برای شما اهمیتی داشته باشد.
نکته خیلی مهم: بازیهایی که به آنها علاقه دارید تفاوتی اساسی را در انتخاب کارت گرافیک ایجاد میکند. اگر به دنبال اجرای بازیها با گرافیک قابل قبولی هستید و یا سری یا سبک خاصی را دنبال میکنید؛ به نیازمندیهای آن بازی توجه کنید. همه بازیها حداقل سیستم مورد نیاز پیشنهادی و توصیه شده (مناسب) دارند. باید در نظر داشت که برخی بازیها با حداقل کارت گرافیک مورد نیاز پیشنهادی به خوبی اجرا نمیشوند، پس بهتر است که در صورت امکان پا را فراتر از حداقل نیازمندیها بگذارید.
خنک کننده:
یکی از عوامل مهم در انتخاب کارت گرافیک از میان برندهای مختلف مبتنی بر همان پردازنده گرافیکی؛ خنک کننده سفارشی است. خنک کنندههای سفارشی افزون بر زیبایی بیشتر، توانایی خنکسازی بیشتری نیز دارند و پردازنده گرافیکی، ماژولهای رگولاتور ولتاژ و تراشههای حافظه را خنکتر از مدل مرجع نگه میدارند و معمولاً از تعداد بیشتری لوله ناقل حرارت و فنهای با کیفیتتر و کم صداتری نیز برخوردارند. برخی از این خنک کنندهها تا زمانی که دمای پردازنده گرافیکی به آستانه مشخصی نرسد، تمامی فنها و یا تعدادی از آنها را غیر فعال نگه میدارند تا از صدای تولید شده کاسته شود.
خنکتر بودن کارت گرافیک، راه را برای اورکلاکینگ هموار میکند و مدلهای دارای خنک کننده قوی معمولاً برای اورکلاکینگ انتخاب میشوند. با این حال برخی از پردازندههای گرافیکی و بویژه AMD، حرارت بیشتری تولید میکنند و از این رو اگر پردازنده گرافیکی انتخابی توان حرارتی بالایی دارد، ترجیحاً سراغ مدل مرجع نروید و آنهایی را انتخاب کنید که خنک کننده قدرتمندتری دارند. باز هم تاکید میشود که برای پردازندههای گرافیکی AMD این مسئله اهمیت بیشتری دارد. یکی دیگر از خصوصیات مهم خنک کنندهها، نویز یا میزان آلودگی صوتی ناشی از فنها است.
پیکربندی چند گانه(CrossFire یا SLI)
تا همین چند ماه قبل، تقریباً هیچ یک از کارتهای گرافیک، نمی توانستند بصورت یگانه و در حالت تکی از عهده اجرای بازی ها در وضوح ۴k با نرخ فریم دهی مطلوبی بر آید. با این حال، با ورود کارتهای گرافیک قدرتمند GeForce GTX 10 انویدیا، دیگر می توان تنها با یک کارت، به گیمینگ در وضوح های بالا پرداخت. با در نظر گرفتن عوامل مختلف، تهیه کارتهای گرافیک پرقدرت نظیر GeForce GTX 1080 و GTX 1080 Ti، ارزش خرید بیشتری نسبت به پیکربندی چندگانه دارد.
استفاده از دو یا چند کارت گرافیک در حالت SLI و یا CrossFire به مادربرد سازگار با آن نیاز دارد و باید کیس نیز فضای کافی به منظور نصب و تهویه مناسب داشته باشد. در همین حال چنین پیکربندی توان مصرفی بیشتری را می طلبد و به منبع تغذیه قدرتمندی نیاز است. در پیکربندیهای چندگانه حرارت بیشتری نیز تولید می شود و به راهکارهای خنک سازی مناسبی نیاز است. از این رو در انتخاب پیکربندی چندگانه کارت گرافیک میبایست این عامل ها را در نظر گرفت و نمی توان به سادگی و به عنوان گزینه نخست سراغ CrossFire یا SLI رفت و بهتر است که کارتهای یگانه قدرتمندتر را در اولویت قرار دهید مگر اینکه واقعاً چنین کارایی بالایی را لازم داشته باشید. اگر تصمیم به CrossFire یا SLI دو یا چند کارت گرفته اید؛ ترجیحاً سراغ مدلهای مرجع نروید و آنهایی را انتخاب کنید که خنک کننده بهتری دارند. البته فراموش نکنید که کارت های با خنک کننده های بسیار بزرگ و فضا گیر، برای پیکربندی SLI از نظر تهویه، مناسب نمی باشند. یک کارت GeForce GTX 1080 یا GTX 1080 Ti می تواند جایگزین بسیار خوبی برای پیکربندی چندگانه باشد.
ترافلاپس چیست و چه کاربردی دارد؟
فلاپس (به انگلیسی: FLOPS، مخفف عبارت FLoating point OPerations Per Second) به معنی عملیات ممیز شناور در ثانیه، مقیاسی برای سنجش کارایی پردازشگر رایانهها است. فلاپس واحد اندازهگیری سرعت پردازش دادهها توسط رایانه است. هر ترافلاپس معادل یک تریلیون (یا ۱۰ به توان ۱۲) عملیات ممیز شناور بر واحد ثانیه است. استفاده از ترافلاپس نشان می دهد تمرکز اصلی به جای فرکانس به صورت گیگاهرتز، بر توان محاسباتی قرار داشته است. در نتیجه یک ترافلاپس نشان دهنده توانایی یک پردازشگر برای محاسبه یک تریلیون عملیات floating point در هر ثانیه می باشد. برای مثال زمانی که در جدید ترین خبرها عنوان میشود کارت گرافیک جدید شرکت انویدیا با نام RTX 2080 Ti دارای قدرتی برابر ۱۴ ترافلاپس است یعنی ساختار پردازشی آن قادر است به صورت میانگین ۱۴ تریلیون محاسبه floating point را در هر ثانیه انجام دهد.
نحوهی محاسبه فلاپس:
جهت محاسبه فلاپس قدرت پردازنده گرافیکی می توانید تعداد هسته های سایهزن (Shader Processors) را در فرکانس کاری یا کلاک پردازنده گرافیکی ضرب کنید. همان طور که میبینید محاسبهی سادهای است، اما باید در آخر نتیجه را در ۲ ضرب کنیم، به این دلیل که در هر کلاک (تناوب فرکانسی) دو دستور متفاوت (یکی ضرب و یکی عملیات جمع) به صورت همزمان اجرا میشوند. نتایج حاصل معمولا اعداد بسیار بزرگی هستند و همانند محاسبات مربوط به ظرفیت فضای ذخیره سازی روی هارد دیسکها باید به شکل قابل درکی تبدیل شوند بنابراین مقدار نهایی را به عدد یک میلیون تقسیم میکنیم تا بر حسب ترافلاپس بدست آید.
در جدول زیر مشخصات کارتهای گرافیک جدید شرکت انویدیا را ملاحظه می فرمایید.نام کارت گرافیک | تعداد هسته سایهزن Shader Processors | فرکانس پایه Base Clock (MHz) | فرکانس بوست Boost Clock (MHz) | نوع حافظه Memory Type | مقدار حافظه Memory Size | پهنای رابط حافظه Memory Bus Width | پهنای باند حافظه Memory Bandwidth | توان حرارتی Board Power | قیمت تقریبی Price |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
RTX 2080 Ti | 4352 | 1350 | 1635 | GDDR6 | 11GB | 352-bit | 616 GB/s | 250 W | 1199$ |
RTX 2080 | 2944 | 1515 | 1800 | GDDR6 | 8GB | 256-bit | 448 GB/s | 215 W | 799$ |
RTX 2070 | 2304 | 1410 | 1710 | GDDR6 | 8GB | 256-bit | 448 GB/s | 185 W | 599$ |
RTX 2080Ti= 4352(shader) × ۱۶۳۵(boost clock MHz) ×۲= ۱۴,۲۳۱,۰۴۰ MegaFlops ÷۱,۰۰۰,۰۰۰=۱۴٫۲ TFLOPS RTX 2080= 2944(shader) × ۱۸۰۰(boost clock MHz) ×۲= ۱۰,۵۹۸,۴۰۰ MegaFlops ÷۱,۰۰۰,۰۰۰=۱۰٫۶ TFLOPS RTX 2070= 2304(shader) × ۱۷۱۰(boost clock MHz) ×۲= ۷,۸۷۹,۶۸۰ MegaFlops ÷۱,۰۰۰,۰۰۰=۷٫۹ TFLOPS
اما محاسبات floating point دقیقا چه موجوداتی هستند؟
این محاسبات در واقع راهی برای سنجیدن توان محاسباتی یک رایانه به حساب می آیند. Floating point (همان ممیز در ریاضی) یا اعداد حقیقی مجموعه ای از عددها شامل اعداد صحیح، اعداد دارای اعشار، اعداد اصم (مانند عدد پی) و شبیه به آنها هستند. از نقطه نظر محاسباتی، یک محاسبه floating point هر محاسبه متناهی است که از اعداد دارای اعشار استفاده می کند. استفاده از این عددها به جای عددهای صحیح و بدون ممیز به این دلیل کاربردی تر است که عملیاتی که رایانه ها عموما با آنها سروکار دارند شامل اعدادی با اعشار متناهی بوده و در دنیای واقعی نیز همین قوانین برقرارند. پس FLOPS می تواند تعداد معادلات شامل اعداد اعشاری را که یک پردازنده در هر ثانیه حل می کند نشان می دهد. هر دستگاه به FLOPS مشخصی نیاز دارد. برای مثال یک ماشین حساب ساده برای عملکرد بهینه تنها به چیزی در حدود ۱۰ فلاپس نیاز دارد. در نتیجه زمانی که درباره مگافلاپس (یک میلیون محاسبه floating point)، گیگافلاپس (یک میلیارد محاسبه) و ترافلاپس (یک تریلیون محاسبه) صحبت می کنیم می توانید حدس بزنید داستان از چه قرار است.
ترافلاپس تا چه حدی راندمان کارت گرافیک را تعیین می کند؟
ترافلاپس مبنای ابتدایی اندازه گیری توان محاسباتی به شمار میرود و از بقیهی ابعاد طراحی GPU (واحد پردازش گرافیکی) مجزا و متمایز است. مثلا GCN (مخفف Graphic Core Next)، معماری مشهور AMD، همیشه در توان محاسباتی خام نسبت به همردههایش از انویدیا برتری داشته است و همین مورد توضیح میدهد که چرا کارتهای گرافیک رادئون AMD در اوج دوران شیوع عملیات استخراج پول الکترونیکی (Bitcoin mining) اینقدر خوب عمل کردند. با این حال مهم است که تاکید کنیم این موضوع لزوما به معنی راندمان بهتر در بازیها نیست. نمونهی خوبی در این مورد مقایسهی کارت گرافیک جدید GTX 1080 از انویدیا با توان ۹ ترافلاپس در برابر کارت گرافیک R9 Fury X با توان ۸.۶ ترافلاپس است. تنها با در نظر گرفتن توان ترافلاپس میتوانید انتظار این را داشته باشید که هر دو کارت گرافیک راندمان بسیار مشابهای را در اختیار شما گذارند؛ اما همان گونه که بنچمارک مقایسهی راندمان رزولوشن ۴K در پایین نشان میدهد، کارت گرافیک GTX 1080 فقط مقدار ناچیزی سریعتر نیست، بلکه در تمام موارد به جز یکی بسیار سریعتر است. در واقع حتی کارت کندتر GTX 1070 با میزان ۶.۵ ترافلاپس هم به راحتی و با فاصله Fury X را در بسیاری بازیها از میدان رقابت به در میکند. به علاوه، به لحاظ ترافلاپس، GTX 1070 حتی بعد از کارت گرافیک دیگر خود انویدیا با نام تایتان ایکس با توان ۷ ترافلاپسی قرار میگیرد و در اینجا هم یا با آن برابری کرده یا آن را شکست داده است. درایور- نرم افزاری که به سخت افزار قدرت میبخشد- هم اهمیت دارد، اما باید این نکته را نیز در نظر داشت که عملکرد دستگاه ها در دنیای واقعی وابسته به پارامترهای مختلفی مانند ساختار پردازنده، بافر فریم، سرعت هسته و موارد مهم دیگر است و تنها ترافلاپس نمی تواند نشان دهنده قدرت یک کارت گرافیک باشد. اما باید به یک نکته دیگر نیز اشاره کرد. تا همین چند سال قبل پردازشگرهای گرافیکی حتی توانایی نزدیک شدن به سطح یک ترافلاپ را هم نداشتند اما حالا با پیشرفت های عظیم در ساخت چیپ ها، دسترسی به توان بین ۶ تا ۱۴ ترافلاپس هم عادی به نظر می رسد. در حال حاضر محققان در حال کار بر روی ابر رایانه هایی با توان بیش از ۱۰۰ ترافلاپس هستند و حتی اولین نشانه ها از ورود به عصر پتافلاپس (هر پتافلاپ معادل هزار ترافلاپس است) نیز ظاهر شده اند.
اورکلاک کارت گرافیک چیست؟
اورکلاک به معنای <<افزایش فرکانس برخی از پارامتر های کارت گرافیک به وسیله ی نرم افزار های مخصوص نسبت به حالت استاندارد>> می باشد و بسته به ساخت و مدل هر کارت گرافیکی، می تواند عملکرد خود را نشان دهد.چه بخش هایی از کارت گرافیک را می توان اورکلاک کرد؟
Core Clock و Memory Clock، بخش هایی هستند که می توان آنها را افزایش داد. در کارتهای گرافیک شرکت انویدیا نیز می توان پارامتری با نام Shader یا واحد های سایه زن را تغییر داد. البته باید توجه داشت که این پارامتر با ضریب مشخصی که برابر با ۲٫۱۲ می باشد، نسبت به فرکانس هسته افزایش پیدا می کند که در ادامه توضیحات بیشتری خواهیم داد.
پیش از اورکلاک
نکاتی هست که باید پیش از اورکلاک توجه داشت. در درجه ی اول سعی کنید موقع اورکلاک کردن کارت گرافیک، از جدیدترین درایور کارت گرافیک خود که توسط Nvidia و AMD عرضه می شود، استفاده نمایید. موضوع دیگر، نیاز شما به چند نرم افزار مختلف است. نرم افزار های زیادی برای اورکلاک کردن وجود دارند که از معروفترین آنها می توان به AMD OverDrive، EVGA PrecisionX و MSI AfterBurner که ما به شما نرم افزار MSI AfterBurner را پیشنهاد می کنیم.
بسیاری از پردازندههای گرافیکی در قالب کارتهایی با قابلیتهای ویژهای به منظور اورکلاکینگ عرضه میشوند. با اینکه همه کارتهای گرافیک را میتوان اورکلاک کرد، اما این قابلیت خود به عوامل متعددی وابسته است و امکان پذیر بودن آن لزوماً به معنای مناسب بودن آن نیست. برای اورکلاکینگ به خنک کننده و مدار تغذیه قوی تری نسبت به مدل مرجع نیاز است و از این رو همه کارتهای گرافیک برای اورکلاکینگ مناسب نیستند. البته این مسئله به میزان اورکلاکینگی که اعمال میکنید بستگی دارد و برای تغییرات ناچیز، مدار تغذیه و خنک کننده قوی لازم نیست و میتوان مدل مرجع را نیز اورکلاک کرد اما ممکن است که پایداری کافی نداشته باشد و دمای آن بالاتر از مقدار مجاز برود.
همچنین با وجود مدار تغذیه و خنک کننده قویتر، میتوان به میزان بیشتری کارت گرافیک را اورکلاک کرد. از این رو اگر قصد اورکلاکینگ دارید؛ مدلهای سفارشی و دارای مدار تغذیه و خنک کننده قوی را انتخاب کنید. البته وجود خنک کننده سفارشی لزوماً به معنای مناسب بودن برای اورکلاکینگ نیست و مدلهای مخصوص اورکلاکینگ، تحت سریهای خاص و با پسوندهای مشخصی ارائه میشوند. بسیاری از کارتهای گرافیک سفارشی از پیش اورکلاک گشته و کارایی بالاتری نسبت به مدل مرجع دارند. در هنگام انتخاب مدل های سفارشی، سراغ مدل هایی بروید که در کنار خنک کننده قوی، فرکانس بالاتری دارند.
یک نمونه
برای مثال می خواهیم کارت گرافیک AMD Radeon HD 6790 XFX 1GB GDDR5 را اورکلاک کنیم. در تصویر زیر مشخصات کارت گرافیک فوق را در نرم افزار GPU-Z مشاهده می فرمایید.همانطور که مشاهده می کنید فرکانس هسته که با نام GPU Clock و در قسمت پایین مشخص شده است، ۸۴۰ مگاهرتز می باشد که مقدار پیش فرض آن است. همچنین میزان سرعت حافظه یا Memory Speed که پس از GPU Clock نوشته شده است، ۱۰۵۰ مگاهرتز می باشد. حال می خواهیم این کارت گرافیک را اورکلاک کنیم. پیش از اورکلاک کردن، باید به ۳ قسمت دیگر توجه کنید، قسمت هایی که نشان می دهد قدرت پردازشی کارت گرافیک افزایش یافته است. این قسمت ها Bandwidth, Pixel Filtrate, Texture Filtrate می باشند. یک نکته ی بسیار مهم وجود دارد و آن ترتیب اورکلاک کردن است. همیشه برای اورکلاک، ابتدا کلاک هسته یا فرکانس هسته را اورکلاک می کنیم چرا که ناپایداری بیشتری را به همراه می آورد. پس از آن به سراغ Memory Speed می رویم چرا که این پارامتر، ناپایداری کمتری را به همراه خود دارد و همچنین تاثیر کمتری در قدرت پردازشی کارت گرافیک دارد. همچنین افزایش فرکانس ها در مقیاس های ۱۰ تا ۱۵ مگاهرتز انجام می شود. در رابطه با ناپایداری کارت گرافیک نیز، ناپایداری در نرم افزار Kombustor به صورت دانه های ریز، رشته های ریز یا هر اتفاق غیر طبیعی دیگری که آرتیفکت نام دارند، مشاهده می شود که می توانید نمونه های آن را در تصاویر زیر مشاهده نمایید.
* پس به هنگام اورکلاک باید به دقت مشاهده کرد که هیچ ناپایداری ای مشاهده نشود. همچنین باید دمای کارت گرافیک را نیز در نظر داشت تا بالاتر از ۸۰ درجه نرود. با اورکلاک این کارت گرافیک می توان فرکانس هسته را از ۸۴۰ تا ۸۹۰ و سرعت حافظه را از ۱۰۵۰ تا ۱۱۴۰ افزایش دهیم و هیچ ناپایداری یا آرتیفکتی را مشاهده نکردیم. امتیاز کارت ما در این شرایط در نرم افزار Kombustor از ۱۶۵۶ به ۱۷۴۵ افزایش پیدا کرد و فریم در ثانیه (FPS) نیز از ۲۷ به ۳۰ افزایش پیدا کرد. همچنین دمای کارت از ۷۷ درجه نیز فراتر نرفت. در تصویر زیر نیز می توانید مشخصات فعلی کارت گرافیک را بعد از اورکلاک کردن، مشاهده نمایید.
اورکلاک توسط سایت tech-news.irباس کارت گرافیک چیست؟
باس کارت گرافیک از جمله مشخصات کارت گرافیک است که کمتر کسی به درستی از آن شناخت دارد. معمولا در هنگام انتخاب خرید کارت گرافیک، فروشنده میگوید هر کارتی که باس بیشتری داشته باشد بهتر است که این عبارت همیشه صحیح نیست. پردازنده گرافیکی نیز مانند پردازنده اصلی برای پردازش خود نیاز به حافظه رم دارد. تنها تفاوت در این بخش این است که رم حافظه گرافیکی از نوع GDDR یا HBM است. (که در انتهای همین مقاله به تفصیل توضیح داده شده است) همانطور که گفتیم پردازنده گرافیکی برای انجام پردازش خود به حافظه رم نیاز دارد و باید با سرعت بالایی با این حافظه در ارتباط باشد. باس مفهوم تئوری نیست، خطوط مسی که رو PCB حافظه رم را به پردازنده گرافیکی وصل می کنند را باس می نامند. مثلا اگر باس یک کارت گرافیک ۶۴ بیتی باشد و ارتباط بین پردازنده و حافظه گرافیکی موازی باشد ۶۴ سیم مسی روی برد، پردازنده را به حافظه های گرافیکی وصل می کند.
تاثیر باس کارت گرافیک در سرعت و پهنای باند
این باور غلط که قدرت یک کارت گرافیک را مقدار حافظه آن می دانند هنوز در برخی افراد دیده می شود. معیار صحیح برای سنجش قدرت یک کارت گرافیک پهنای باند آن کارت گرافیک است. پهنای باند حافظه کارت گرافیک از ضرب دو عامل “کلاک پالس حافظه” و “باس حافظه گرافیکی” بدست میآید. سرعت کلاک پالس حافظه با عباراتی مانند Memory Speed یا Memory Clock در مشخصات کارت گرافیک ذکر می شود. برای محاسبه پهنای باند کارت گرافیک GTX 1080 Ti که مشخصات آن در شکل زیر آمده است اینگونه عمل می کنیم:
Memory Clock = 1404 MHz =1,404,000,000 clock per second Bus width = 352 bit 3,953,664,000,000 = 8 × ۳۵۲ × ۱,۴۰۴,۰۰۰,۰۰۰
* در حافظه های GDDR5X در هر سیکل کلاک ۸ عملیات تبادل اطلاعات انجام می شود. بنابراین مقدار ۳,۹۵۳,۶۶۴,۰۰۰,۰۰۰ بیت در ثانیه تبادل اطلاعات انجام می شود که برای تبدیل آن به بایت این عدد را به ۸ تقسیم می کنیم.
۴۹۴,۲۰۸,۰۰۰,۰۰۰ = ۸ ÷ ۳,۹۵۳,۶۶۴,۰۰۰,۰۰۰
با تقسیم عدد بدست آمده به یک میلیارد پهنای باند حافظه به گیگابایت بر ثانیه بدست خواهد آمد که ۴۹۴٫۲ خواهد بود. که در شکل فوق نیز این عدد دیده می شود.
بررسی انواع حافظه رم گرافیکی
انواع حافظه های گرافیکی رو در یک دسته بندی کلی به سه دسته تقسیم می کنند.- حافظههای DDR
- حافظه های GDDR
- حافظه های HBM
حافظه های DDR:
این حافظه های همان حافظه رم عادی کامپیوتر می باشد. مدت ها از این رم در کارتهای گرافیک استفاده می شد. اما با پیشرفت تکنولوژی و همچنین کارتهای گرافیک و احساس نیاز به سرعت و کلاک پالس و پهنای باند و مخصوصا ولتاژ متفاوت در رم های کامپیوتر که در کارتهای گرافیک نیز استفاده می شد، رم هایی با نام GDDR طراحی و تولید شدند. و دلیل این نامگذاری تفاوت با رمهای کامپیوتری است.حافظه های DDR در سه نسل DDR1، DDR2 و DDR3 در کارتهای گرافیک استفاده می شوند (البته در حال حاضر حافظه های رده پایین از DDR3 استفاده می کنند). حافظه های DDR در مقاله “حافظه رم- از سیر تا پیاز” معرفی و بررسی خواهند شد.
حافظه های GDDR:
مهمترین ویژگی GDDR پهنای باند به مراتب بیشتر این حافظه ها نسبت به DDR است ولیکن این حافظه های تاخیر بیشتری نیز دارند به همین جهت این حافظه های کاربری خاص خود را دارند. انواع حافظه های GDDR عبارتند از:
- GDDR2
- GDDR3
- GDDR4
- GDDR5
- GDDR5X
- GDDR6
حافظه گرافیکی GDDR2:
این حافظه توسط شرکت انویدیا معرفی شد. این حافظه ولتاژی برابر ۲٫۵ ولت داشت که برابر نسل قبلی حافظه ها یعنی DDR بود اما در کلاک پالس بالاتری کار میکرد که با این احتساب گرمای زیادی تولید می کرد.حتی کاهش ولتاژ به ۱٫۸ ولت نیز نمی توانست گرمای تولید شده توسط این حافظه ها رو جبران کند. به دلیل اتلاف گرمایی بالا تکنولوژی GDDR2 خیلی زود کنار گذاشته شد. کارت گرافیک های Geforce FX 5700 و Geforce FX 5800 جزو معدود کارت گرافیکهایی بودند که از این نوع حافظه استفاده می کردند.
حافظه گرافیکی GDDR3
این حافظه گرافیکی توسط شرکت ATI و با همکاری انجمن تکنولوژی حالت جامد قطعات نیمه هادی (JEDEC) طراحی و معرفی شد اما اولین شرکتی که از GDDR3 استفاده کرد شرکت انویدیا بود . کارتهای گرافیک Geforce FX 5700 Ultra و همچنین Geforce 6800 Ultra اولین کارتهای گرافیکی بودن که از GDDR3 بهره بردن . ATI هم بعد از اون با سری Radeon X800 از تکنولوژی که خودش ساخته بود رونمایی کرد . بیشترین حافظه گرافیکی مورد استفاده در کارت های گرافیکی همین GDDR3 هست . ولتاژ مصرفی کمتر ( ۱٫۸ ولت ) ، سرعت کلاک بالاتر، قابلیت ریست سخت افزاری اطلاعات موجود در رم و سرعت بیشتر در تغییر وضعیت از حالت خواندن (Read) به حالت نوشتن (Write)، ویژگی هایی هستن که این حافظه گرافیکی رو نسبت به نسل قبلی برتر میکنند.
حافظه گرافیکی GDDR4
ولتاژ کاری کمتر (۱٫۵ ولت) ، دو برابر شدن مقدار ” بیت پیش فراخوانی شده ” ( Prefetch ) از ۴ بیت به ۸ بیت و همچنین دو برابر شدن مقدار Burst Length از ۴ بیت به ۸ بیت از جمله برتری های این نسل نسبت به GDDR3 هستند. این حافظه گرافیکی توسط دو شرکت Nvidia و شرکت ATI معرفی شد اما شرکت انویدیا با استقبال خیلی سرد خود از GDDR4 تصمیم به کار بر روی GDDR3 گرفت تا نسل بعدی این حافظه های یعنی GDDR5 رو طراحی کند. این شرکت بیشتر کارت های گرافیک خودش رو حتی با وجود تکنولوژی GDDR4 با حافظه گرافیکی GDDR3 روانه بازار کرد . پس از نزدیک به یک سال GDDR5 معرفی شد و GDDR4 به فراموشی سپرده شد.
حافظه گرافیکی GDDR5
این حافظه های گرافیکی به ۱٫۵ ولت برق برای کار نیاز دارند و از این رو بهترین گزینه برای استفاده در لپ تاپ ها و دستگاه های همراه هستند . مقدار بیت پیش فراخوانی شده این کارت همانند نسل قبلی ۸ بیت میباشد. در سال ۲۰۰۷ شرکت کیموندا (Qimonda) اولین نمونه این حافظه را طراحی و تولید کرد. ماژول های این نوع حافظه ۵۱۲ مگابیت (نه مگابایت) بودند که شرکت AMD اولین گرافیک خودش را با نام Radeon HD 4870 روانه بازار کرد که اولین کارت گرافیک با حافظه GDDR5 در دنیا محسوب میشود. این حافظه هم اکنون متداول ترین نوع حافظه گرافیکی است. بررسی و مقایسه تفصیلی حافظه های GDDR5 و DDR3 را می توانید به صورت عملی در مقاله “مقایسه DDR3 و GDDR5” مطالعه نمایید.
حافظه گرافیکی GDDR5X
GDDR5X سه تغییر مهم و کلیدی نسبت به نسل قبلی دارند: بهبود پهنای باند در حد دو برابر، بهبود مصرف انرژی و افزایش تراکم تراشههای حافظه برای افزایش بافر گرافیکی کارت گرافیکهای حرفه ای و گران قیمت. مشخصهها و قابلیتهای این نوع تغییر خاصی نکرده و به همین جهت است که نام آن GDDR6 نیست. مقدار بیت پیش فراخوانی شده در این نوع از ۸ به ۱۶ بیت افزایش پیدا کرده است و در نتیجه در هر دسترسی به آرایهی حافظه، ۵۱۲ بیت داده خوانده و یا نوشته میشود. لذا مقدار دادهی خوانده یا نوشته شده در هر سیکل کلاک، دو برابر بیشتر از GDDR5 است. بدیهی است که برای استفادهی بهینه از این تغییر اساسی، کنترلر حافظه و حتی بازی و نرمافزار میبایست بهینه باشند. این حافظه ها تقریبا با حافظه های HBM2 معرفی شدند. حافظهی HBM2 با پهنای باند ترابایتی! قطعاً انتخاب جالبتری است چرا که این حافظه ساختار سهبعدی دارد و در فضای اندک، پهنای باند عالی و مصرف انرژی پایین ایجاد میکند.
حافظه های گرافیکی GDDR6
نسل جدید حافظهی GDDR6 سرعتی بین ۱۰ تا ۱۴ گیگابیت بر ثانیه به ازای هر پین و در ولتاژ ۱.۲۵ تا ۱.۳۵ ولت به همراه دارند. این در حالی است که پینهای GDDR5 هر یک به ولتاژ ۱.۵ تا ۱.۶ ولت نیازمند هستند.
GDDR6 سرعت بهمراتب بهتری نسبت به GDDR5 و حتی GDDR5X دارد. چیپهای ۱۲ گیگابیت بر ثانیه این نوع حافظهی جدید افزایش پهنای باند ۵۰ درصدی نسبت به قویترین نمونههای GDDR5 دارند. این برتری در خصوص انواع GDDR5X نیز صادق است؛اما حافظهی جدید GDDR6 با چیپ ۱۴ گیگابیت بر ثانیه، ۱۷ درصد پهنای باند بیشتری نسبت به سریعترین نمونهی GDDR5X در اختیار کاربران گذاشته است.
GDDR5X موفقیت زیادی کسب نکرد و بهجز کارتهای گرافیک پاسکال انویدیا، در محصول دیگری به کار گرفته نشده است؛ اما حافظهی جدید GDDR6 خود را برای کاربردهای گستردهای آماده کرده است. این نوع حافظه از دو کانال ۱۶ بیتی در هر یک از چیپهای خود بهره میبرد؛ این در حالی است که GDDR5 و GDDR5X از تنها یک کانال ۳۲ بیتی در هر یک از چیپهای خود استفاده میکنند. این موضوع شاید برای کارتهای گرافیک که حجم زیادی از داده را بهصورت پیوسته مینویسند یا میخوانند، مهم نباشد؛ اما در سایر کاربردها بهبودهای محسوسی به همراه خواهد داشت. کانالهای کوچکتر و بیشتر حافظه امکان دسترسی تصادفی با سرعت بالاتر به ارمغان خواهند آورد.
حافظه های HBM
سال ۲۰۱۳ اولین نسل از این حافظه ها توسط AMD رونمایی شد. در آن سال AMD طی کنفرانسی اعلام داشت که این کمپانی ۷ سال مشغول کار بر روی HBM (حافظه با پهنای باند بالا) بوده است، فناوری جدیدی که ابداع و به ایده نابی برای حافظه های گرافیکی مبدل گشت. با پیشرفت فناوری ساخت، AMD زمان را برای مهاجرت به این فناوری نوین مناسب دید. اولین نسل از حافظه های HBM در پردازنده های فیجی این شرکت به کار رفتند. سال ۲۰۱۳ JEDEC استاندارهای حافظههای HBM نسل اول را تصویب کرد. این انجمن سه سال بعد در سال ۲۰۱۶ نسل دوم این حافظه را تایید و تصورت نمود. در حال حاضر سه نسل از HBM معرفی شده اند و نسل چهارم نیز در سال ۲۰۲۲ به احتمال زیاد تصویب و معرفی شود.
AMD و دیگر سازندگان با این مشکل مواجه بودند که با در نظر گرفتن کارایی نسبت به انرژی مصرفی، تراشه های GDDR5 به آرامی در حال از دست دادن کارایی خود هستند. این مشکل زمانی جدی تر می شود که روز به روز و با پیشرفت وضوح تصویر و بازی های ویدئوی، نیاز به حجم بیشتری از حافظه ویدئوی مطرح می شود و نتیجه آن بکار گیری تعداد بیشتری تراشه GDDR5 بر روی کارت است. HBM در مقایسه با GDDR5 تا سه برابر کارایی بیشتری نسبت به انرژی مصرفی ارائه می کند و کاهشی ۵۰ درصدی را در میزان مصرف انرژی باعث می شود.
تراشه های HBM را می توان روی همان قطعه سیلیکونی که پردازنده گرافیکی روی آن قرار می گیرد، گنجاند و از میزان مصرف انرژی و فضای مورد نیاز به طرز بسیار چشمگیری کاست. گنجاندن تراشه های حافظه بر روی قطعه سیلیکونی و ارتباط مستقیم با پردازنده گرافیکی به تاخیر کمتر در ارتباط میان پردازنده گرافیکی و تراشه های حافظه، رابط حافظه عریض تر و برد PCB کوچکتر می انجامد. در این معماری پهنای رابط حافظه می تواند از ۲۵۶ بیت به ۱۰۲۴ بیت افزایش یابد و طراحی برد PCB به طرز موثری جمع و جور تر شود. در ادامه نگاه عمیق تری خواهیم داشت بر حافظه های HBM و بکارگیری آن از سوی AMD. ایده اصلی پشت HBM، قابلیت پشته سازی (استکینگ-Stacking) تراشه های حافظه است که چندین تراشه بر روی هم انباشته و بصورت عمودی به هم وصل می شوند. حافظه پشته شده چندین برتری دارد؛ پهنای باند چند برابری، افزایش حجم حافظه و تاثیر چشمگیر بر بهره وری از انرژی در مقایسه GDDR5 که تراشه ها با فاصله از پردازنده گرافیکی قرار می گیرند.
همانند حافظه های NAND flash،حافظه HBM نیز یک حافظه پشته شده است. در نسل نخست از این فناوری می توان تا چهار لایه از حافظه ویدئویی را بر روی هم قرار داد و آنها را به هم وصل کرد. به بیانی ساده تر اصلی ترین خصیصه این این نوع از حافظه ها؛ امکان پشته سازی و وصل کردن آن ها به هم است.
لطفا نظر خود را راجع به این مقاله بفرمایید
امتیاز این مقاله
تیم نیویوز همراه بر آن است تا با ارائه خدمات مخاطب محور قدمی هر چند کوچک در راستای آگاه سازی و تحقق شعار "خرید با چشم باز" بردارد. با تشکر